Heb je last van een of meerdere van onderstaande klachten, neem dan contact op voor een mogelijke behandeling. Dit kan zonder een verwijzing van de huisarts.

• ongewild verlies van urine
• ongewild verlies van ontlasting
• niet te onderdrukken aandrang om te plassen en/of te ontlasten
• moeizaam kwijt kunnen van ontlasting
• verzakkingen van blaas, baarmoeder of darmen
• pijn in de onderbuik, rond de anus of de geslachtsdelen
• seksuele problematiek, gerelateerd aan de bekkenbodem
• voor of na operaties in de onderbuik
• bekkenpijn en lage rugklachten in de periode rond de zwangerschap en bevalling
• bekkenpijn en lage rugklachten door andere oorzaken dan zwangerschap of bevalling
• stuitpijn
• kinderen met poep- en/of plasongelukjes
• kinderen met bedplassen

Het onderzoek bestaat uit:

Meestal wordt er gevraagd om een plaslijst bij te houden gedurende 2 dagen van 24 uur. Regelmatig vraag ik ook om een poepdagboek bij te houden gedurende 1-2 weken. Soms stuur ik vragenlijsten op om in te vullen. In het tweede bezoek doe ik onderzoek, dit neemt gemiddeld 1 uur tijd in beslag. Het bestaat uit:

• een lichamelijk onderzoek van lage rug, bekken, heupen en stuit
• een onderzoek van de buik
• een inwendig vaginaal en/of anaal onderzoek (na overleg en toestemming)
• regelmatig ook myofeedback
• regelmatig ook echografie

Dit is een manier om inzicht te krijgen in het functioneren van de bekkenbodemspieren. Er wordt dan een kleine probe (het lijkt op een grote tampon) in de vagina of anus ingebracht. Daarmee kan de spanning in de bekkenbodemspieren gemeten worden. Via een TV-scherm of I-pad kun je het volgende zien:

• wat de spieren in rust doen
• hoe de spieren aanspannen
• of en hoe lang je de spieren kunt aanspannen
• of je de spieren voldoende kunt ontspannen
• of de spieren tijdens bijvoorbeeld hoesten hun werk doen

Voor veel mensen geeft dit veel duidelijkheid. Met de myofeedback kun  je zelf zien wat je bekkenbodemspieren doen. Natuurlijk is het ook voor de bekkenfysiotherapeut een belangrijk hulpmiddel bij het onderzoek, bij het opstellen van een behandelplan en ook voor de behandeling.

Plas- en poepproblemen bij kinderen komen veel voor. Zindelijk worden is een leerproces dat meestal vanzelf gaat. Als een kind van 5 jaar of ouder nog regelmatig nat is, regelmatig ontlasting in het ondergoed heeft, regelmatig een blaasontsteking heeft en/of moeizaam kan plassen of poepen, is het zinvol om te kijken of dit verholpen kan worden.

Plas- en poepproblemen kunnen veel invloed hebben op het leven van een kind en mogelijk op het gezin. Blijf er daarom niet mee rondlopen, in veel gevallen is er iets aan te doen. Voor plas- en poepproblemen kunnen verschillende oorzaken zijn. Eén van de mogelijkheden is dat de bekkenbodemspieren niet goed werken.

Stoornissen bij kinderen treden meestal op wanneer:

• de bekkenbodemspieren te gespannen zijn
• de bekkenbodemspieren niet op de goede manier aanspannen of ontspannen
• de bekkenbodemspieren niet op het juiste moment aanspannen of ontspannen

Soms voelen kinderen de seintjes die de blaas geeft niet goed. Zo kunnen kinderen een verkeerde manier van plassen en/of poepen ontwikkelen. Dit alles kan leiden tot de volgende klachten:

• blaasontstekingen
• plasongelukjes overdag
• heel vaak plassen
• moeite om op tijd bij de WC te zijn om te plassen
• bedplassen
• te lang ophouden van plas
• obstipatie (verstopping)
• poepongelukjes, zoals poepvegen of poep in het ondergoed
• buikpijn

Kinderbekkenfysiotherapie is gespecialiseerde fysiotherapie in het gebied van de buik, het bekken en de bekkenbodem bij kinderen tussen de 5 en 18 jaar oud. De kinderbekkenfysiotherapeut is opgeleid om het kind op speelse wijze, op het niveau van het kind, te begeleiden. Spelenderwijs leren te voelen waar de blaas, darmen en bekkenbodemspieren zich bevinden en hoe het kind daarover controle kan krijgen.

Ook bij bedplassen zal er samen met het kind gewerkt worden aan geen goede bekkenbodemspierfunctie voordat er begonnen wordt met het op tijd leren wakker worden.

Je klachten hebben wellicht te maken met een minder goed functioneren van de bekkenbodemspieren. Om goed te kunnen beoordelen hoe je bekkenbodemspieren functioneren, kan de bekkenfysiotherapeut een inwendig onderzoek doen. Met een vinger wordt via de vagina of de anus gevoeld naar de spieren van de bekkenbodem.

Er wordt gevoeld naar de massa van de spieren, de functie van de spieren, de spanning van de spieren en naar eventuele pijnpunten. Daarvoor zal gevraagd worden de spieren aan te spannen, te ontspannen, te hoesten en te persen. Ook kan de bekkenfysiotherapeut een indruk krijgen van de kracht en het uithoudingsvermogen van de spieren van de bekkenbodem en of je in staat bent de urinebuis op te trekken.

Het onderzoek dient pijnloos te verlopen. Indien je pijn voelt tijdens het onderzoek of het mogelijk vervelend vindt, kun je het onderzoek ieder moment laten stoppen.

De bekkenbodem is een spiergroep die onder in het bekken als een soort hangmat de organen in het bekken ondersteunt, daarnaast zorgt het ervoor dat het tijdig en met voldoende kracht kan sluiten wanneer dat nodig is. Maar ook zorgt deze spier ervoor dat het zich op het juiste moment kan openen.

Een goed werkende bekkenbodem zorgt ervoor dat:

• de urine of ontlasting goed opgehouden kan worden, ook bij hoesten of zwaar tillen
• windjes goed op te houden zijn
• de organen in het bekken niet uitzakken
• je goed kunt plassen 
• je de blaas helemaal leeg kunt plassen
• je goed en volledig de ontlasting kwijt kunt
• je kunt vrijen zonder pijn

Bekkenfysiotherapie kan helpen bij preventie en bij het doen afnemen van zwangerschapsklachten. Tijdens de zwangerschap verandert er veel in het lichaam. Mede door deze veranderingen kan er pijn ontstaan rondom het bekken. De pijn kan zich bevinden in het gebied van de lage rug, het stuitje, de billen, de liezen, het schaambeen en/of in de benen. De pijn begint vaak nadat je (te) lang in dezelfde houding gestaan of gezeten hebt of na (te) zware lichamelijke inspanning. Ook bewegingen zoals het omdraaien in bed, traplopen, uit de auto stappen of opstaan uit een stoel kunnen pijnlijk zijn.

Om bekkenklachten tijdens en na de zwangerschap te verminderen is het belangrijk dat je luistert naar je lichaam en dat je je dagelijkse activiteiten zo goed mogelijk aanpast.

Daarnaast kunnen er tijdens of na de zwangerschap problemen ontstaan op het gebied van plassen en ontlasten. In veel gevallen zijn de klachten terug te voeren op het niet goed functioneren van de bekkenbodemspieren en daar is iets aan te doen. Laat je informeren door je bekkenfysiotherapeut over de mogelijkheden van behandelen.

Het bekken en bekkenpijn

Het bekken bestaat uit drie botstukken: twee bekkenhelften en een heiligbeen. De verbindingen worden gevormd door 3 gewrichten: twee SI-gewrichten aan de achterzijde en de symfyse aan de voorzijde. Het bekken vormt het kruispunt in het overbrengen van krachten tussen romp en benen. Hiervoor moet het bekken stabiel zijn, dus niet te beweeglijk. Een aantal factoren zorgen voor stabiliteit: de vorm van het gewricht, de stevigheid van de banden en het kapsel, de spieren rondom bekken en lage rug, de buikdruk en de neuro-motorische controle.

Instabiliteit kan verschillende oorzaken hebben zoals: verminderde kracht en coördinatie in spieren en een niet optimale spanning in de banden. Die instabiliteit kan op verschillende manieren gecompenseerd worden en dit kan allerlei klachten geven. Door buik- en rompspieren te (over)belasten, door het vastzetten van de ademhaling / te persen of door het continu aanspannen van de bekkenbodem kunnen pijnklachten ontstaan. Dit kan bekkenbodemklachten geven zoals urine-incontinentie, plasproblemen en seksuele problemen.

De bekkenbodem tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap wordt het bindweefsel onder invloed van hormonen zwakker. De steunfunctie en soms ook de sluitfunctie van de bekkenbodemspieren zijn verminderd. Dit proces is normaal en heeft als reden om soepel te kunnen bevallen. Dit kan echter leiden tot een onbalans in het lichaam. Aandacht voor een goede verhouding tussen rust en belasting is van groot belang om klachten te voorkomen.

Echografie kan gebruikt worden als ondersteuning bij het bepalen van de bekkenfysiotherapeutische diagnose en ter beoordeling van het functioneren van de bekkenbodemspieren en de bekkenregio

Echografie van de blaas en bekkenbodem

Via de buik kan met de echo gekeken worden of de blaas goed leeg geplast wordt. Daarnaast kan in beeld worden gebracht of je de specifieke spiertjes rond de plasbuis bij urineverlies juist kunt aanspannen. Dit is ook erg belangrijk na een prostaatoperatie waarbij er nog klachten zijn van urineverlies. Bij dit laatste wordt de kop van het echoapparaat op de buitenkant van de vagina of het perineum (man) geplaatst.

Echografie bij een diastase

Een diastase is het niet voldoende sluiten van je rechte buikspieren op de middellijn van de bindweefsel-peesplaat die de rechte buikspieren met elkaar verbindt. Met een echo kan de afstand tussen de buikspieren gemeten worden. Ook kun je op het beeldscherm zien of het aanspannen en loslaten van de verschillende spieren van de romp op de juiste manier gebeurt. Dit maakt het makkelijker om de oefeningen ook thuis goed uit te voeren.

Echografie bij lage rug- en bekkenklachten 

Een oorzaak van rugpijn kan zijn dat je de juiste spieren niet meer goed gebruikt. Met de echo kunnen de spieren die een rol spelen bij de stabiliteit van lage rug en bekken in beeld worden gebracht. Dit zijn diepe dwarse buikspieren en diepgelegen lage rugspieren. Deze kunnen slecht vanaf de buitenkant gevoeld worden.